Swędzące sutki to dość nietypowa dolegliwość, która najczęściej wynika ze zmian hormonalnych, uszkodzeń lub infekcji skóry. Bardzo rzadko może również stanowić objaw poważnej choroby nowotworowej. Swędzenie sutków może być samo w sobie przede wszystkim dokuczliwe, jednak czasami towarzyszyć mu mogą inne zmiany. W niniejszym artykule przybliżamy najczęstsze przyczyny tego problemu, a także sposoby zapobiegania i leczenia.
W pewnym momencie życia większość kobiet może doświadczyć swędzących sutków. Istnieje także wiele czynników, które mogą powodować ten stan, z których większość nie stanowi powodu do niepokoju. Jednak niektóre objawy nie powinny być ignorowane, gdyż na szczęście dość rzadko swędzące sutki mogą być oznaką, że dzieje się coś poważniejszego.
W tym artykule omówiono niektóre z najczęstszych przyczyn, leczenia i zapobiegania swędzącym sutkom oraz kiedy należy udać się do lekarza. Najważniejsze fakty na ten temat mówią jednak, że:
- zdecydowana większość przyczyn ma charakter łagodny i niegroźny,
- zwykle leczenie obejmuje środki domowe lub leki na receptę,
- w rzadkich przypadkach swędzenie sutków może być oznaką poważnej postaci raka piersi, zwanej chorobą Pageta.
Przyczyny swędzenia sutków
Swędzące sutki to w zasadzie rodzaj objawu lub dolegliwości, które przede wszystkim mogą być nieprzyjemne i dokuczliwe. Sporadycznie może występować u całkowicie zdrowych osób i nie powinno stanowić powodu do niepokoju. Istnieje wiele przyczyn tego stanu, z których najważniejsze to:
Ciąża a swędzące sutki
Zmiany hormonalne, powiększanie piersi i zwiększony przepływ krwi mogą powodować u ciężarnych kobiet dokuczliwe swędzenie sutków. W niektórych przypadkach można również odczuwać ból sutka, mrowienie, wrażliwość i ciężkość piersi.
Zwykle ciężarne kobiety mogą leczyć swędzący sutek za pomocą poniższych metod:
- Naturalny balsam łagodzący, np. z witaminą E, masłem kakaowym lub lanoliną: Stosowanie dodatkowej wazeliny przez cały dzień może być również pomocne w utrzymywaniu nawilżenia w skórze. Na sutki należy nałożyć balsam lub wazelinę, najlepiej po kąpieli, szczególnie rano i wieczorem.
- Łagodne i bezzapachowe detergenty: Stosowanie tego rodzaju produktów zapobiega narażaniu skóry na drażniące detergenty.
- Odpowiednie staniki: Noszenie dobrze dopasowanego stanika dla kobiet w ciąży i karmiących mam, który umożliwia przepływ powietrza do piersi i który nie jest zbyt ciasny, może pomóc zmniejszyć swędzenie.
Na tynku istnieje ogromny wybór tysięcy produktów, które mogą pomóc w tego rodzaju dolegliwościach, takich jak masło kakaowe, lanolina czy specjalne biustonosze.
Zapalenie skóry a swędzenie sutków
Istnieje kilka przyczyn zapalenia skóry brodawki sutkowej lub otoczki. Należą do nich wyprysk i podrażnienie lub alergiczne zapalenie skóry. Niektóre rodzaje zapalenia skóry mogą również powodować egzemę.
Wyprysk jest częstym schorzeniem u kobiet karmiących piersią, szczególnie u tych, które były wcześniej dotknięte atopowym zapaleniem skóry. Egzema to choroba skóry, która może wpływać negatywnie na dowolną część ciała, w tym piersi.
Niektóre rodzaje egzemy mogą być spowodowane podrażnieniem spowodowanym tarciem w wyniku biegania, szorstkiej odzieży, stosowania wody, mydeł i niektórych detergentów.
Niektóre formy wyprysku wynikają z reakcji alergicznej lub kontaktu z produktami, takimi jak nieoczyszczona lanolina, maść rumiankowa i perfumy.
Objawy wyprysku otoczkowego lub sutkowego mogą obejmować:
- swędzenie, pieczenie i ból,
- pryszcze,
- zmiany, które powodują sączenie,
- strupowanie lub łuszczenie się skóry.
Leczenie wyprysku na sutku lub jego otoczce najczęściej obejmuje:
- unikanie czynników, które powodują lub pogarszają reakcję organizmu,
- unikanie drapania, ponieważ może to dodatkowo pogorszyć stan i doprowadzić do infekcji,
- utrzymywanie nawilżenia skóry za pomocą naturalnych środków nawilżających,
- stosowanie miejscowych sterydów i innych leków na receptę zgodnie z zaleceniami lekarza,
- stosowanie zgodnie z zaleceniami lekarza leków przeciwhistaminowych, takie jak hydroksyzyna.
W przypadku wystąpienia infekcji, konieczne może być leczenie antybiotykami. Należy wówczas przyjmować leki zgodnie z zaleceniami lekarza.
Infekcje grzybiczne sutków
Czasami kobiety mogą doświadczyć grzybiczej infekcji piersi zwanej drożdżami piersiowymi lub pleśniawki, które są często wywoływana przez grzyby Candida albicans. Drożdżaki mogą jednak rozwinąć się z wielu, a czasem nieznanych przyczyn, np. podczas karmienia piersią, u kobiet z infekcją pochwy i podczas stosowania antybiotyków. Tego rodzaju problem może również skutkować uszkodzeniem samego sutka.
Chociaż znacznie rzadziej, mężczyźni również mogą doświadczać drożdżaków na piersiach. Objawy infekcji sutkowych mogą obejmować:
- ból piersi lub sutka, który jest powszechnie opisywany jako przeszywający i głęboki,
- pieczenie, często po karmieniu piersią,
- tkliwość sutków, swędzenie lub kłucie,
- zmiana koloru sutka i otoczki na różowoczerwony,
- sucha i łuszcząca się otoczka,
- biała wysypka,
- popękane sutki, które powoli się goją.
Podczas karmienia piersią u niemowlęcia może wystąpić pleśniawka, która może mieć objawy takie jak biały nalot w jamie ustnej, wysypka na języku lub czerwona wysypka pod pieluszką.
Niemowlęta, u których rozwija się pleśniawka, mogą wymagać leczenia w tym samym czasie co ich matka.
Leczenie pleśniawki piersi lub sutka może obejmować:
- stosowanie kremów przeciwgrzybiczych i leków doustnych,
- utrzymywanie sutków w suchości,
- regularna wymiana wkładek laktacyjnych w ciągu dnia,
- używanie gorącej wody z mydłem do prania odzieży, ręczników, biustonoszy, wkładek pielęgnacyjnych i innych ubrań – jeśli to możliwe, suszenie ich na powietrzu,
- sterylizacja akcesoriów do karmienia, w tym laktatora i smoczków we wrzącej wodzie przez 5 minut lub zgodnie z zaleceniami – najlepiej wymieniać elementy wymienne raz na tydzień.
Polub naszą stronę jeśli nasz artykuł okazał się pomocny!
Otarcia i uszkodzenia skóry
Sutek biegacza to dolegliwość, która wynika z podrażnienia spowodowanego ocieraniem się o brodę odzieży podczas czynności takich jak bieganie, surfowanie lub podnoszenie ciężarów. Początkowo można odczuwać swędzenie sutków, jednak z biegiem czasu dolegliwości mogą stać się bardziej uciążliwe i może pojawić się krwawienie.
Do osób najbardziej narażonych na rozwój tego rodzaju dolegliwości należą ci, którzy:
- noszą bawełniane koszulki,
- biegają bez stanika,
- wykonują czynności fizyczne w miesiącach zimowych, gdy sutek jest twardy z powodu niskich temperatur.
Objawy sutka biegacza obejmują:
- podrażnienie i zaczerwienienie skóry,
- obolałe i suche sutki,
- pękanie sutków z krwawieniem lub bez.
Leczenie sutka biegacza i metody zapobiegania tego rodzaju dolegliwościom mogą obejmować:
- unikanie dalszego ocierania brodawki sutkowej poprzez zatrzymanie czynności powodującej stan do czasu wyleczenia brodawki sutkowej,
- stosowanie kremów antyseptycznych,
- unikanie noszenia luźnych koszul, noszenia miękkiego stanika bez linii szwu lub wiązania stanika sportowego, noszenia kamizelki kompresyjnej lub koszuli typu shimmel lub noszenia koszuli z miękkiego materiału,
- zakrycie sutków wodoodpornym bandażem przed rozpoczęciem aktywności,
- nakładanie maści ochronnej, takiej jak balsam przeciw otarciom lub wazelina.
Choroba nowotworowa
Choroba Pageta jest rodzajem raka występującego w zewnętrznej warstwie skóry, zwanej naskórkiem. Jednak w dotkniętej chorobą piersi mogą również występować inne guzy piersi. Chociaż choroba Pageta występuje częściej u kobiet, może również pojawić się u mężczyzn.
Osoby z chorobą Pageta mogą mieć objawy inne niż swędzenie sutków, w tym:
- mrowienie sutka lub otoczki, zaczerwienienie, łuszczenie się lub strupowanie skóry,
- zgrubienie skóry na sutku lub otoczce,
- spłaszczenie sutka,
- pojawienie się żółtawej i krwawej wydzieliny z sutków.
W zależności od stopnia zaawansowania choroby i innych czynników, osoby z chorobą Pageta mogą wymagać operacji w celu usunięcia sutka, otoczki lub pełnej piersi.
W takim przypadku zostać usunięte również węzły chłonne, aby sprawdzić, czy rak się rozprzestrzenił. Leczenie choroby Pageta może również polegać na zastosowaniu chemioterapii lub niektórych terapiach hormonalnych.
Kiedy powinno się iść do lekarza?
Ważne jest, aby pamiętać, że każdy, kto doświadcza nieprawidłowych objawów, powinien udać się do lekarza w celu właściwej oceny i zastosowania leczenia. Ważne jest, aby to zrobić, ponieważ jeśli lekarze odkryją poważniejszy stan, można natychmiast otrzymać właściwe leczenie. Swędzące sutki najczęściej jednak nie powinny stanowić powodu do niepokoju.
Źródła:
Walker M, (2010), The nipple and areola in breastfeeding and lactation: anatomy, physiology, problems and solutions, Clinics in Human Lactation. Vol 7. Amarillo,Texas: Hale Publishing.
Day J, (2001), Report of Australian Breastfeeding Association white spot study, Topics in Breastfeeding. Set X11(Dec):1–10.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3444563/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4975913/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/?term=26881962
