Wspomaganie laktacji to wbrew pozorom dość często występujący problem karmiących mam. Może on występować z wielu różnych przyczyn, jednak nie należy od razu załamywać rąk. Istnieje bowiem wiele sprawdzonych metod, pomagających ściągać pokarm i karmić dziecko z butelki. Przyjrzyjmy się zatem najbardziej powszechnym rozwiązaniom.
Czasami zdarza się, że z rożnych powodów dziecko może nie móc być karmione bezpośrednio piersią. Nie zawsze jednak oznacza to, że od razu trzeba decydować się na sztuczną mieszankę odżywczą. Na szczęście bowiem przyjść może nam z pomocą dedykowany sprzęt laktacyjny, przeznaczony do odciągania i przechowywania pokarmu. Odpowiednio prowadzone wspomaganie laktacji może pozwolić przez długie miesiące karmić dziecko mlekiem mamy.
Wspomaganie laktacji przy użyciu laktatora
Wspomaganie laktacji może być konieczne, nie tylko z powodu stałych problemów z karmieniem, ale także w przypadkach znacznie rzadszych. Może np. zaistnieć potrzeba dłuższej nieobecności w domu, lub też powrót do pracy po urlopie macierzyńskim. Nowoczesne i odpowiedzialne kobiety nie rezygnują często z tego powodu całkowitego porzucenia karmienia dziecka swoim pokarmem.
Dzięki dostępności odpowiedniej techniki brak obecności w domu, nie nie powinno być najważniejszym powodem do zaprzestania karmienia piersią i przejścia na sztuczne mieszanki. Chociaż jednorazowy wydatek na zakup dobrej jakości laktatora ręcznego lub elektrycznego może wydawać się duży, to w dłuższej perspektywie będzie w pełni uzasadniony. Porównując koszt kilkuset złotych na urządzenie z ceną zakupu sztucznego mleka przez wiele miesięcy, możemy łatwo dojść do wniosku, że sprzęt wspomagający karmienie piersią to dobra inwestycja. Poza wszystkim jednak to przede wszystkim inwestycja w zdrowie swojego maluszka.
Czym charakteryzuje się dobry laktator
Czym powinien charakteryzować się profesjonalny laktator? Istnieje co najmniej kilka kluczowych elementów, na które warto zwrócić uwagę podczas jego zakupu. Odpowiedni sprzęt powinien przede wszystkim:
- dobrze symulować naturalny rytm ssania dziecka w zakresie wywołania wypływu pokarmu,
- pracować dość szybko i płytko, natomiast w zakresie właściwego odciągania mleka – wolno i głęboko,
- obsługiwać dwie fazy odciągania pokarmu,
- być cichym w obsłudze, by można było z niego korzystać m.in. w miejscach publicznych,
- wykonany z bezpiecznych materiałów, np. bez zawartości bisfenolu – A,
- mieć możliwość rozbudowy i wymiany podzespołów.
Laktator jest sprzętem medycznym i powinien posiadać odpowiednie oznakowanie. Jednym z charakterystycznych cech, które na które warto zwrócić uwagę jest znak „noża i widelca”. Oznaczać to będzie, że dany produkt jest przeznaczony do kontaktu z żywnością na podstawie Dyrektywy unijnej 80/590/EWG i 89/109/EWG i ustawodawstwa krajowego Ustawa z dn. 25.08.2006 r o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Przy zakupie laktatora warto również zwrócić uwagę, czy posiada pozytywną opinię Państwowego Zakładu Higieny i Instytutu Matki i Dziecka.
Przechowywanie pokarmu
Wspomaganie laktacji bardzo często wymaga odpowiedniego przechowywania pokarmu. Na szczęście na rynku dostępne są specjalnie przystosowane do do tego pojemniki. Powinny być one wykonane z materiałów, które nie będą negatywnie oddziaływać na pokarm. Warto również pamiętać o tym, że np. w szklanych pojemnikach mogą ulegać zniszczeniu niektóre żywe komórki. W sprzedaży dostępne dostępne są także odpowiednie butelki, plastikowe pojemniczki i torebki do przechowywania oraz zamrażania pokarmu.
Dobrą praktyką jest dzielenie przeznaczonego do przechowania pokarmu na mniejsze porcje. Nie można bowiem przewidzieć, ile dokładnie pokarmu dziecko zje podczas jednego posiłku. Z tego powodu warto zadbać o dostępność do różnych pojemności.
W przypadku gdy odciągany pokarm nie jest na bieżąco w całości zużywany, należy przechowywać go według ściśle określonych zasad, szczególnie w zakresie miejsca, czasu i temperatury. Odciągnięty pokarm można przechowywać:
- w temperaturze pokojowej – do 12 godzin,
- w torbie chłodniczej – do 24 godzin,
- w lodówce (w tem. +4ºC) – 2-5 dni,
- w zamrażalniku wewnątrz lodówki (w tem. -10ºC) – 2 tygodnie,
- w lodówo-zamrażarce (w tem. -14ºC) – 3 miesiące,
- w zamrażarce (w tem. -18ºC) – 6-12 miesięcy.
żródło: .J.Okrzesik, „Piersią spoko”, str.89
Dobrym zwyczajem jest przyjęcie zasady, że każde opakowanie z pokarmem posiada datę jego ściągnięcia i rozpoczęcia przechowywania. Wtedy można kontrolować okres przydatności mleka i podawać maluszkowi to z najkrótszym terminem.
Chociaż kobiecy pokarm może być przechowywany nawet od 6 do 12 miesięcy, warto pamiętać, że jego skład nie jest stały w całym okresie laktacji. Dostosowuje się on automatycznie do wieku i potrzeb dziecka, dlatego nie warto robić zbyt dużych zapasów. Nie powinien być on zatem starszy niż ok. 1 miesiąc, a sporadycznie do 3 miesięcy.
Korzystanie z rezerw pokarmu
Przygotowanie mrożonego pokarmu dla dziecka powinno uwzględniać kilka kluczowych zasad.
- Nie należy wkładać torebki lub pojemnika z zamrożonym mlekiem bezpośrednio do naczynia z gorącą wodą. Najlepiej, gdy pokarm jest rozmrażany powoli.
- Zamrożony pokarm najlepiej gdy jest wyjmowany na kilka godzin przed planowanym karmieniem i wkładany do lodówki z temp. +4ºC. Można również pozostawić go w temperaturze pokojowej, jednak w pomieszczeniu nie powinno być zbyt gorąco. Mleko po osiągnięciu płynnej konsystencji może być podgrzane. Rozwarstwienie pokarmu jest normalne i wystarczy go jedynie dokładnie wymieszać.
- Optymalna temperatura pokarmu podczas karmienia niemowlęcia powinna oscylować ok. wartości temperatury ludzkiego ciała, a więc ok. 37ºC.
- Podobnie jak w przypadku innych produktów spożywczych nie wolno ponownie zamrażać rozmrożonego wcześniej pokarmu.
- Kobiecego mleka nie wolno podgrzewać w kuchence mikrofalowej.
- Nie wolno mieszać mleka rozmrożonego ze świeżo odciągniętym.
- Niewykorzystany pokarm po rozmrożeniu należy wylać.
W przypadku, gdy karmiąca kobieta zamierza przez dłuższy czas przebywać poza domem bez dziecka, odciąganie mleka jest koniecznością. W celu zabezpieczenia ściągniętego laktatorem mleka warto zaopatrzyć się w torbę chłodniczą lub małą lodówkę turystyczną.
Alternatywne metody karmienia
W zależności od potrzeb i wieku dziecka można do karmienia stosować różnego rodzaju pomoce. Może to być specjalny kubeczek dla niemowląt, zestaw łyżeczek czy zestaw do karmienia zastępczego SNS.
Kubeczek do karmienia niemowląt
Przy stosowaniu kubeczka dziecko powinno być trzymane w pozycji półpionowej. Kubeczek delikatnie przytykamy do dolnej wargi dziecka, w taki sposób, by mogło ono objąć brzeg. Sposób przyjmowania mleka dziecko powinno wypracować samo.
Zestaw z łyżeczką
Na rynku dostępna jest specjalna butelka do karmienia, zakończona silikonową „łyżeczką”, napełnianą po naciśnięciu. Z takiego zestawu można korzystać w przypadku potrzeby karmienia niemowląt powyżej trzeciego miesiąca życia. Przed jego zastosowaniem warto przyzwyczaić dziecko do jedzenia odciągniętego wcześniej mleka mamy.
Zestaw do karmienia zastępczego SNS
Zestaw wspomagający karmienie SNS umożliwia jednoczesne:
- pozyskiwanie pokarmu z piersi,
- aktywowanie procesu laktacji,
- wypracowanie techniki ssania piersi,
- dokarmianie dziecka odciągniętym wcześniej przez mamę pokarmem. Bardzo często dzięki temu zestawowi można lepiej nakarmić dziecko w przypadku braku pokarmu w piersi, a także dokarmić przed snem mlekiem II fazy.