Małe dzieci bardzo często znacznie częściej chorują niż dzieci starsze lub dorośli. W rzeczywistości dzieci poniżej 6 roku życia chorują na przeziębienie nawet średnio sześć do ośmiu razy w ciągu roku. Do tego dochodzą różne infekcje ucha, biegunki i inne dolegliwości. Poza tym, niektóre dzieci cierpią z powodu alergii, astmy, czy też egzemy. Dzieje się tak dlatego, że nabyta odporność dziecka dopiero jest budowana i wymaga czasu, by stała się skuteczna.
Istnieje wiele sposobów na powstrzymanie drobnoustrojów od niszczenia układu odpornościowego dziecka. Jeden z najlepszych na zapobieganie chorobom oraz na pobudzanie układu odpornościowego dziecka znaleźć można w jelitach, a dokładnie w mikrobiomie jelit.
Czym jest mikrobiom jelit?
Mikrobiom jest to ogromna ilość, bo około 100 bilionów mikrobów lub mikroskopijnych organizmów, które żyją na zewnątrz i wewnątrz ludzkiego organizmu. Większość z nich znajduje się w przewodzie pokarmowym, znanym po prostu jako jelito.
Bakterie tego rodzaju to klasa drobnoustrojów, które występują w jelitach. Niektóre rodzaje bakterii, które są szkodliwe, mogą prowadzić do zakażeń i chorób. Z kolei inne bakterie są zdrowe oraz pomocne w zwiększaniu odporności, poprawie trawienia, a także pomagają ograniczyć czas płaczu u niemowląt z kolką, a także zapewniają o wiele więcej korzyści.
W momencie, kiedy zapewniona jest równowaga pomiędzy tymi zdrowymi a szkodliwymi bakteriami, to układ odpornościowy dziecka jest najlepiej przygotowany do walki z intruzami. Odporność dziecka na wszelkiego rodzaju infekcje jest znacznie wyższa, co przekłada się na znacznie mniej zachorowań.
Odporność dziecka w zależności od wieku
Dziecko rośnie każdego dnia, także jego organy wewnętrzne. Wewnątrz organizmu rozwija się również flora bakteryjna, już od pierwszych dni po przyjściu na świat. Warto zatem mieć świadomość na czym polega ten proces.
Pierwsze 24 godziny życia
W momencie, kiedy dziecko się rodzi, to posiada mikroby pochodzące z kanału rodnego oraz jelita matki, a także skóry oraz mleka matki. Rodzaje drobnoustrojów zależą od tego, w jaki sposób dziecko się urodziło, czy w naturalny sposób, czy też poprzez cesarskie cięcie. Wpływ na to ma również miejsce, w którym miał miejsce poród (szpital, dom) oraz każda powierzchnia, z którą dziecko ma kontakt w pierwszej dobie życia.
Pierwsze 6 miesięcy życia
W pierwszych miesiącach życia dziecka jego mikorbiom będzie miał tylko kilka gatunków drobnoustrojów. Nie mniej jednak w momencie, kiedy dziecko spotyka nowych ludzi, nowe miejsca czy też bada nowe środowisko, to otrzymuje dodatkowe gatunki drobnoustrojów. W ten sposób zmienia się jego skład mikorbiomu i staje się on bardziej zróżnicowany.
Kiedy dziecko sięga po zabawki, jego mikorbiom obu rączek może się nawet od siebie różnić. Na różnorodność drobnoustrojów u dziecka wpływ może mieć nawet to, czy jest ono karmione mlekiem matki, odżywką dla dzieci czy też obiema tymi metodami lub pokarmami stałymi. Tym samym może to mieć wpływ na odporność dziecka.
Wczesne dzieciństwo
W wieku przedszkolnym mikorobiom dziecka zmienia się i staje się bardziej podobny do mikorbiomu pozostałych członków rodziny. W wieku trzech lat mikorobiom dziecka staje się bardziej stabilny. Nie mniej jednak gorączka, nowe antybiotyki czy też nowe produkty spożywcze mogą zakłócić i zmienić skład bakterii w jelicie dziecka.
Wiek dojrzały
U dorosłych mikorobiom ponownie ulega zmianie. W wyniku zmian hormonalnych w czasie ciąży, karmienia piersią, odstawienia od piersi czy też menopauzy mikrobiom kobiety, może wyglądać zupełnie inaczej niż u mężczyzny.
Jak wzmocnić odporność dziecka?
Jedną z najlepszych rzeczy, którą można zrobić, by system odpornościowy dziecka rozwijał się zawsze prawidłowo, jest optymalizacja zdrowia jelit. Dzięki temu da się wzmocnić układ odpornościowy, by organizm dziecka był w stanie sam zwalczać inwazje wirusów i bakterii. Poniżej przedstawiam garść strategii, z których warto skorzystać.
Kontakt skóry ze skórą
Badania pokazują, że kontakt skóry ze skórą, również w metodzie kangurowej, w szczególności w pierwszych dniach życia zapewnia długą listę korzyści zdrowotnych, w tym zdrowie jelit. Kontakt skóry dziecka ze skórą obojga rodziców zapewnia wiele potrzebnych dziecku mikrobów.
Poznanie swojego HMO
Karmienie piersią jest najkorzystniejszym sposobem żywienia niemowląt, a do tego jednym z najlepszych sposobów wpierania układu odpornościowego dziecka. Dlaczego tak się dzieje? Co, jeśli z jakichś powodów nie można karmić piersią?
Jednym z powodów, dla których mleko matki jest tak wyjątkowe i silne, mogą być oligosacharydy ludzkiego mleka (HMO). Są to specjalne prebiotyki obficie występujące w mleku matki. HMO karmią dobre bakterie w jelitach dziecka, gdzie żyje 70% układu odpornościowego. Co więcej, badania wykazały, że HMO pomagają wspierać układ odpornościowy oraz układ trawienny u dzieci.
Dokładniej, 2-fukozylolaktoza (2-FL) jest zdecydowanie najbardziej rozpowszechnionym HMO zidentyfikowanym w mleku większości matek. Szeroko zakrojone nowe badania nad 2-FL HMO sugerują, że może ono zapewnić pozytywne korzyści zdrowotne dla mikrobiomu jelitowego, rozwoju mózgu, a także chorób zakaźnych, jak i odporności oraz alergii.
Istnieje już rozwiązanie, które pozwala na dostarczenie HMO w przypadku, kiedy dziecko z jakichś powodów nie jest karmione mlekiem matki. Całość oparta jest na 15-letnich badaniach. Dzięki temu na rynek został wprowadzony pierwszy preparat zawierający HMO niepochodzące z mleka matki.
Możliwe długie karmienie piersią
Dzieci karmione piersią są często zdrowsze (wśród nich występuje mniejsza liczba alergii), z powodu ochronnych, wzmacniających odporność, przeciwciał występujących w mleku matki. Nie mniej jednak starsze dzieci (i dorośli) mogą również korzystać z bogatej w przeciwciała podobnej substancji. Dostępna jest ona w poręcznych produktach pochodzących od krów i kóz karmionych trawą. Należy dodać go do koktajlu, wody, soku czy też kefiru. Dzięki temu dziecko nawet nie będzie wiedzieć, że dostaje dodatkową dawkę super odpornościowej mocy.
Unikanie antybiotyków, chyba że jest to absolutnie konieczne
Antybiotyki są zapisywane wiele milionów milionów razy w ciągu roku na dosłownie wszystko od ran do zakażania ucha. Celem antybiotyków jest zabicie bakterii powodujących infekcje, a czasami po prostu ratują życie. Jednak wiele organizacji szacuje, że co najmniej 30 % recept na antybiotyki jest niepotrzebnych. Ma to znaczenie, ponieważ antybiotyki nie tylko niszczą patogenne bakterie, ale wyczerpują pożyteczne bakterie w mikrobiomie jelitowym. Zatem po co zabijać pozytywne mikroby skoro nie jest to konieczne? Przecież zależy od tego odporność dziecka.
Jeśli lekarz zapisuje antybiotyk, to nie przyjmujcie recepty bez zadania kilku pytań. Czy ten antybiotyk jest absolutnie niezbędny? Jakie jest prawdopodobieństwo, że naturalna obrona organizmu dziecka sama zwalczy chorobę bez pomocy leku? Czy są inne naturalne opcje antybakteryjne? Lekarze skoncentrowani na naturalnym zdrowiu czasami zalecają alternatywy, takie jak srebro koloidalne nad antybiotykami, aby zwiększyć odporność bez niszczenia mikrobiomu.
Podawanie dziecku większej ilości pokarmów bogatych w probiotyki
Jednym z bardzo dobrych sposobów wy wzmocnić odporność dziecka jest spożywanie większej ilości pokarmów bogatych w probiotyki. W zależności od wieku poleca się jeść jogurty, a potem sfermentowane potrawy. Produkty takie jak kiszona kapusta czy też kefir lub niesłodzone jogurty roślinne zmieszane ze świeżymi posiekanymi owocami lub z puree owocowymi, to doskonały wybór. W przypadku wyjątkowych niejadków można spróbować przyjaznych dzieciom probiotycznych słodyczy, co pozwoli uzyskać bezbolesną dawkę dobrych bakterii wzmacniających odporność. Niektóre marki zawierają jednak cukier, w związku z tym lepiej trzymać się w pełni naturalnych źródeł probiotycznej żywności.
Podawanie naturalnych wzmacniaczy odporności
Istnieje wiele domowych sposobów, by wzmocnić odporność dziecka. Do najbardziej popularnych należy niewątpliwe miód, sok z czarnego bzu, cebula czy czosnek. Coraz bardziej popularnym i szeroko polecanym jest także olejek z czarnuszki, który ma wiele zalet zdrowotnych i jest lekiem ziołowym.
Kupując olejek z czarnuszki zawsze należy się upewnić, że jest on ekologiczny, czysty, spożywczy oraz tłoczony na zimno. Ciepło niższy jego właściwości, dlatego właśnie, jeśli nie jest on tłoczony na zimno, to jego jakość jest znacznie mniejsza. Musi być on czysty, bez żadnych zbędnych dodatków i wypełniaczy. Co więcej, koniecznie musi znajdować się w szklanej butelce z filtrem UV, co pozwoli na zachowanie jego właściwości.
W przypadku nieco starszych dzieci do olejku z czarnuszki można dodawać trochę miodu, by stał się smaczniejszy. Ma on bowiem dość intensywny aromat, dlatego zaczynając go podawać dzieciom lepiej mieszkać go z miodem.
Uwaga
Miód nie może być podawany dzieciom poniżej jednego roku życia. Dlatego mieszanki miodu i olejku z czarnuszki nie należy podawać najmłodszym dzieciom. Wszelkich wskazówek na ten temat należy szukać u lekarza lub farmaceuty.
Regulowanie harmonogramu snu
Ponieważ latem słońce długo świecie, to ustalenie odpowiedniego harmonogramu snu dla dziecka może być trudne. Nie mniej jednak należy ustalać konkretne pory na rozpoczęcie snu i na obudzenie. Dzięki temu znacznie zmniejszy się liczbę zachorowań jesienią i zimą. Co więcej, dzięki temu w tych porach roku nie będziemy zmęczeni, ani też nigdzie się nie spóźnimy, bo zaspaliśmy. Większość dzieci do zachowania optymalnego zdrowia potrzebuje od 10 do 14 godzin nieprzerwanego snu. W związku z tym wcześniejsze zasypianie wzmocni odporność dziecka, a jego organizm będzie lepiej przygotowany do zwalczania wszelkich zarazków, które spotkają na swojej drodze.
Unikanie cukru na korzyść owoców
Okazuje się, że cukier zmienia mikrobiom na dość ekstremalne sposoby. Czyni to poprzez karmienie bardziej chorobotwórczych bakterii uwielbiających cukier, które mogą wypierać korzystne bakterie wzmacniające odporność. Należy podnieść mikrobiom dziecka, podając im owoce zamiast słodyczy, lub też przynajmniej ze słodyczami wykonanymi z naturalnych słodzików (takich jak stewia). W domu na deser dzieciom należy podawać owoce bogate w witaminę C i przeciwutleniacze, takie jak pomarańcze i jagody.
Przebywanie dziecka na świeżym powietrzu
Generalnie dzieci powinny przebywać na świeżym powietrzu przez cały rok. Dzięki temu nie tylko polepszy się ich aktywność fizyczna, ale również zwiększy ekspozycja na zdrową witaminę słoneczną, czyli na witaminę D. Organizm absorbuje światło słoneczne za pomocą cholesterolu, aby przekształcić je w użyteczną formę witaminy D. Każda pojedyncza komórka w organizmie wymaga witaminy D, w szczególności te komórki z układu odpornościowego.
Ponieważ jednak nie spędzamy zazwyczaj wystarczająco dużo czasu na świeżym powietrzu, większość z nas ma jej niedobór. Niski poziom witaminy D jest związany z chorobami autoimmunologicznymi, takimi jak cukrzyca typu 1 oraz zaburzenia zapalne jelit. Wykazano, że optymalne poziomy poprawiają objawy tych stanów, tym samym pomagając zwiększyć białe krwinki, które są obrońcami układu odpornościowego. Dlatego właśnie latem, kiedy słońce świeci najdłużej, należy wysyłać całą rodzinę na zewnątrz. Zamiast tego lepiej poczytać na zewnątrz, spacerować, uprawiać sport lub spędzać czas w basenie na świeżym powietrzu.
Jedzenie zielonych warzyw
Oczywiście wszyscy wiedzą, że należy jeść warzywa, ale czy wiedzą, dlaczego tak jest? Dobrym powodem jest metylacja. Metylacja jest to procesem biochemicznym zachodzącym w całym organizmie z wieloma ważnymi funkcjami, w tym detoksykacją. Bogate w siarkę warzywa (takie jak brukselka i brokuły, a także ciemne liściaste warzywa, takie jak kapusta włoska i szpinak) zawierają witaminy z grupy B, które napędzają metylację. Jednocześnie mogą one pomóc w zwiększeniu zdolności organizmu dziecka do bezpiecznego przetwarzania oraz eliminowania wszystkiego, od zanieczyszczenia po ekspozycję na chemikalia.
Co zrobić w przypadku, kiedy dziecko uparcie odmawia jedzenia warzyw? Warto spróbować wykonać zielony koktajl lub lizaki lodowe, do których trzeba dodać niewielką ilość owoców nadających słodycz. Dziecko otrzyma w ten sposób słodką przekąskę, a rodzic będzie zadowolony, że wzmacnia naturalną odporność organizmu dziecka. Eksperymenty z zielonymi warzywami można zazwyczaj zacząć już od 6 miesiąca życia dziecka, kontynuując je do wieku dojrzałości.
Korzystanie z olejków eterycznych
Wykazano, że olejki eteryczne są łatwe do przyswajania przez ludzki organizm. Do tego olejki eteryczne z eukaliptusa i oregano mają właściwości antybakteryjne oraz modulujące odporność. Dlatego właśnie warto rozpraszać je po pomieszczeniu, by zwiększyć odporność domowników. Eukaliptus ma ponadto działanie energetyzujące. Natomiast spożywczy olejek eteryczny oregano może być dodawany do posiłków w celu wzmocnienia smaku, jak również układu odpornościowego dziecka.
Odporność dziecka – Podsumowanie
Od momentu, kiedy dziecko przychodzi na świat, jego mikorbiom jelit zaczyna się rozwijać. Pierwsze lata życia są szczególnie krytycznym czasem dla wzrostu bilionów bakterii, wszak chodzi o to, by przyniosły one korzyści układowi odpornościowemu. Za pomocą kilku prostych kroków rodzice mogą odegrać ważną rolę w budowaniu systemu immunologicznego dziecka. Czynią to najpierw poprzez budowanie zdrowia jelit, a następnie tworząc podstawy pod dobre zdrowie na całe życie dziecka.
