Kangurowanie czyli kontakt skóra do skóry

Kangurowanie to trzymanie dziecka tak, aby jego nagie ciało znajdowało się w bezpośrednim kontakcie z ciałem rodzica. Może być szczególnie ważne w pierwszych dniach życia, kiedy zarówno dziecko, jak i matka, najbardziej potrzebują bliskości. W niniejszym artykule wskazujemy jakie znaczenie może mieć kontakt skóra do skóry z noworodkiem i dlaczego warto o niego zadbać.

Praktyka wczesnej opieki nad noworodkiem coraz częściej wskazuje na kangurowanie, jako metodę budowania więzi rodziców z dzieckiem. Ciepła skóra matki lub ojca może być pierwszą rzeczą, którą Twoje potomstwo może odczuwać po urodzeniu. Kontakt skóra do skóry podczas leżenia na wysokości od brzucha do klatki piersiowej może przynieść wspaniałe korzyści Wam obojgu. Twoje dziecko może Cię dokładnie wyczuć, poczuć bicie serca, usłyszeć Twój oddech i mieć pewność, że jest bezpieczne i troszczysz się o nie. Poznajmy zatem bliżej, na czym polega magia kangurowania.

Dlaczego zaraz po urodzeniu dziecka kangurowanie  jest ważne?

Trzymanie po raz pierwszy swojego nowonarodzonego dziecka  może być jednym z najbardziej niesamowitych doświadczeń w życiu. Dzięki niemu można odczuwać przytłaczające uczucie miłości i opiekuńczości zalewające całe twoje ciało. Może się nawet wydawać, że te emocje przepływają przez żyły, ponieważ kontakt skóry z ciałem dziecka wywołuje zwykle silną odpowiedź hormonalną.

Oczywiście, nie wszystkie matki odczuwają to natychmiast. Możesz być wyczerpana po długim porodzie lub być rozczarowaną jego przebiegiem. Jeśli tak jest, kangurowanie dziecka zapewne pomoże ożywić przyjemne uczucia. Dotykanie i głaskanie dziecka stymulują uwalnianie naturalnego hormonu, potrzebnego do dobrego samopoczucia, czyli oksytocyny. Ten przypływ hormonów nie występuje tylko u mam. Podobny efekt jest wtedy, gdy tata ma kontakt ze skórą swojego dziecka.

Może to być także dobry sposób na zachęcenie Cię do kontaktu z dzieckiem, które jest wrażliwe oraz potrzebuje szczególnej uwagi i troski, aby dobrze żyć i prawidłowo się rozwijać. Kontakt skóra do skóry z pewnością pomaga także młodym matkom i ojcom czuć się pewniej jako rodzice. Kangurowanie pomaga również dziecku na wiele różnych sposobów.

Warto pamiętać, że dziecko przyszło z ciemnego i ciepłego schronienia w macicy, do obcego świata, które ma jasne światła i nowe dźwięki. W porównaniu z okresem ciąży jest również chłodno i bogato w aromaty. Doświadczenie to musi być dla dziecka czymś w rodzaju wychodzenia z ciepłej kąpieli, ale znacznie mocniejszym.

Kiedy zaraz po porodzie trzymasz dziecko w bliskim kontakcie skóra do skóry, utrzymujesz je w odpowiednim cieple. Może ono słyszeć pocieszające bicie twojego serca, które tak dobrze zna z czasu w Twoim łonie. Jeśli mówisz do niego delikatnie, na pewno rozpozna Twój głos. Będzie również zaznajomione z głosem twojego partnera. Dźwięki tego rodzaju zapewnią je, że wszystko jest w należytym porządku.

Ponadto, kangurowanie noworodka pomaga regulować jego oddech i bicie serca, a nawet utrzymać poziom cukru we krwi na właściwym poziomie. Wzmacnia także jego odporność na różnego rodzaju infekcje. Duże znaczenie ma w tym przekazanie noworodkowi własnej flory bakteryjnej, która w naturalny sposób utrzymuje się na skórze rodzica.

Kontakt ze skórą w naturalny sposób stymuluje dziecko do zachowania, którego oczekują położnicy i lekarze w pierwszej godzinie życia. Zaczyna się ono od dobrze znanego dźwięku pierwszego płaczu dziecka. W bliskim kontakcie skóra do skóry na piersi mamy, noworodek będzie zazwyczaj podążał kolejnymi etapami:

• odpręży się i odpocznie słuchając bicia serca,
• otworzy oczy, patrząc na ciebie po raz pierwszy,
• porusza rękami i ustami,
• zacznie czołgać się w kierunku twojej piersi,
• dotknie twoich piersi,
• pierwszy raz zacznie ssać pierś.

Daj sobie wystarczająco dużo czasu na trzymanie noworodka i obserwowanie go. Może minąć trochę, nawet godzina, leżenia na brzuchu i przystosowania się do świata, zanim poczuje gotowość do ssania. Jeśli wszystko jest w porządku, czas ten będzie niezapomniany. Coraz częściej w szpitalach daje się czas ok. 2 godzin na wzajemną bliskość, oczywiście także w towarzystwie taty. Dopiero w dalszej kolejności wykonywane są dalsze rutynowe testy noworodka.

Co się stanie, jeśli nie będę w stanie utrzymać mojego dziecka bezpośrednio po porodzie?

Kangurowanie jest obecnie ważną częścią rutynowej opieki po porodzie. Tak więc zespół medyczny będzie wiedział, jak priorytetowo potraktować ten szczególny czas z dzieckiem. Jeśli nie ma powodu medycznego, aby do niego nie doszło, Twoje dziecko powinno być z Tobą w bliskim kontakcie skóra do skóry.

Nawet jeśli pacjentka miała wykonane cesarskie cięcie, chyba że doszło do komplikacji, nadal możliwe jest utrzymywanie dziecka przy skórze bezpośrednio po porodzie. Twoje dziecko może być umieszczone wysoko na klatce piersiowej, aby uniknąć kontaktu z miejscem, w którym znajduje się rana. Może to trochę ograniczyć kontakt wzrokowy, ale dziecko nadal może cieszyć się ciepłem twojej skóry i dźwiękiem twojego głosu.

Badania pokazują, że tatusiowie mogą również odgrywać tutaj bardzo ważną rolę, szczególnie jeśli nie jesteś w stanie trzymać dziecka zaraz po urodzeniu.

Jeśli Twoje dziecko ma problemy medyczne i potrzebuje natychmiastowego leczenia, możesz nie być w stanie od razu doświadczyć tego wyjątkowego kontaktu.

Warto pamiętać, że każdy dotyk to budowanie komfortu dla twojego dziecka. Jeśli nie możesz go przytulać, warto trzymać je za rękę, aby mogła poczuć ciepło i rozpoznać Twój zapach.

Zawsze można nadgonić te chwile i cieszyć się kangurowaniem, gdy tylko poczujesz się wystarczająco dobrze. Bezpośredni kontakt ze skórą jest także ważną częścią opieki nad chorymi wcześniakami lub małymi dziećmi.

Niektóre obserwacje wskazują, że kangurowanie może pomóc dzieciom o niskiej masie urodzeniowej przetrwać, zmniejszając ryzyko infekcji i hipotermii, jednocześnie zapewniając lepszy wzrost i tempo karmienia piersią oraz skracając czas pobytu w szpitalu.

Wiele emocjonalnych, rozwojowych i medycznych korzyści kangurowania wcześniaków trwa później przez całe dzieciństwo. Trzymanie dziecka skóra do skóry może również pomóc w złagodzeniu dyskomfortu podczas badania krwi lub szczepień.

Czy bliskość z dzieckiem skórka do skóry może nam pomóc w staniu się z rodziną?

Absolutnie tak. Kangurowanie to świetny sposób, zarówno dla mam, jak i tatusiów, aby bliżej związać się ze swoimi dziećmi. Może ono również poprawić relacje i komunikację między rodzicami. Wspólne przytulanie się z dzieckiem w ten sposób pomaga zbliżyć się do rodziny oraz dostosować się do nowego życia. Za tym kryje się pewna chemia – u mamy i taty kontakt ze skórą dziecka zwiększa poziom dobrego hormonu oksytocyny i obniża poziom hormonu stresu, czyli kortyzolu.

Jeśli chcesz doświadczyć bliskiego kontaktu natychmiast po porodzie, położna wysuszy Twoje dziecko i zapewne bez problemu umieści je na Twojej nagiej piersi. Przykryje je również czystym, suchym ręcznikiem lub kocem oraz założy mu czapkę. Twoje dziecko traci bowiem większość ciepła ciała poprzez głowę i utrzymywanie jej w cieple pomaga mu uzyskać utrzymać właściwą temperaturę oraz poczucie komfortu.

Twój partner także może przyjść do tego odpowiednio przygotowany, najlepiej w rozpinanej z przodu koszuli. Zapewne każda położna pokaże mu, jak należy bezpiecznie trzymać malutkie dziecko.

W ciągu następnych godzin, dni, tygodni i miesięcy możesz kontynuować kangurowanie, kiedy tylko chcesz, jeśli tylko dziecko będzie z tego zadowolone. Kontakt skóra do skóry może także pomóc uspokoić dziecko, gdy jest głodne lub zdenerwowane.

Możesz położyć się z dzieckiem na klatce piersiowej, o ile jesteś pewna, że nie zaśniesz. W przeciwnym razie siadaj trzymając dziecko w pozycji pionowej. Przykryj plecy dziecka lekkim kocem, aby było mu odpowiednio ciepło.

Kangurowanie może pomóc, jeśli macie problem z karmieniem piersią, gdyż ułatwi ono obojgu ten proces. Twoje dziecko instynktownie odszuka Twoje piersi, a to będzie łatwiejsze, jeśli będzie miało do nich łatwy dostęp. Możecie potrzebować ćwiczeń, aby przywyknąć do spokojnego karmienia piersią.

Oboje rodziców mogą wykonywać terapię kangurowania podczas karmienia butelką. Dzięki temu możecie uzyskać wszystkie zalety tego bliskiego i pełnego miłości doświadczenia. Daje to takie same korzyści jak karmienie piersią pod względem rozwijania tej ścisłej więzi. Pomaga także dziecku czuć się bezpiecznie i spokojnie, jednocześnie lepiej poznając oboje rodziców.

Kontakt skóra do skóry nie działa na mnie. Co powinnam zrobić?

Być może Twoje dziecko nie jest w odpowiednim nastroju, kiedy próbujesz je do siebie zbliżyć. Jeśli odwraca wzrok, skręca się lub płacze, może jest zmęczone lub potrzebuje trochę więcej przestrzeni. Kangurowanie zawsze można spróbować w innym czasie.

Wrto przyjąć, że dziecko kocha Twój naturalny zapach. Nie używaj perfum, wody po goleniu ani kąpieli z silnie pachnącym żelem pod prysznic, ponieważ może to maskować naturalny zapach skóry.

Jeśli Twoje dziecko odrzuca kontakt skóra od skóry, porozmawiaj ze swoją położną lub pielęgniarką środowiskową. Mogą podsunąć Ci cenne pomysły i porady lub podjąć działania następcze, jeśli masz jakiekolwiek powody do niepokoju.

Może to Ty nie masz ochoty na kontakt skóra do skóry? Staraj się nie czuć źle z tego powodu. To normalne, że czujesz się zbyt zmęczona lub potrzebujesz czasu na przystosowanie się do życia z małym dzieckiem.

Kangurowanie może być dla ciebie nowym pomysłem i czymś, do czego musisz się przyzwyczaić. Jest to w porządku, ale też bliski kontakt nie musi być zbliżeniem Waszych nagich ciał. Możesz po prostu pogłaskać twarz, ręce, nogi, stopy i plecy dziecka. Możesz chcieć zbudować pełny kontakt, gdy poczujesz się z nim bardziej komfortowo.

Możesz również spróbować zrobić dziecku masaż, o ile jest wypoczęte i zadowolone. Będąc blisko swojego dziecka i pozwalając mu poczuć na sobie jego skórę, zapewne poczujesz się bardziej bezpieczna, kochana, ceniona i potrzebna.

Czasami, gdy czujesz się źle, trudno jest czuć się dobrze z bliskością dziecka. Jeśli okaże się, że kangurowanie sprawia niemiłe odczucia, może to być ostrzeżenie przed depresją poporodową. Problem ten jest częstszy niż myślisz i może mieć wpływ na oboje rodziców.

Twoja położna lub pielęgniarka środowiskowa zrozumieją i mogą naprawdę pomóc, więc porozmawiaj z nimi, jeśli trudno jest Ci związać się z dzieckiem. Porozmawiaj też ze swoim partnerem, członkami rodziny i przyjaciółmi o tym, jak się czujesz. Wczesne wsparcie pomoże Ci lepiej poczuć się z dzieckiem.

Jak długo należy kontynuować kangurowanie?

Bliski kontakt z dzieckiem może trwać tak długo, jak długo dziecko dobrze się z tym czuje. Jeśli będziesz karmić piersią, twoje dziecko zawsze będzie miało bliższy kontakt, a to zazwyczaj może trwać tak długo, jak tylko chcesz.

Wczesna terapia bliskiego kontaktu z dzieckiem pomoże mu stworzyć silne przywiązanie. Z czasem miłość i zaufanie między tobą a twoim dzieckiem będzie można wyrażać na inne sposoby, takie jak przytulanie, trzymanie ręki i wspólne kąpanie się.

Jeśli Ty i Twój partner chcecie kontynuować przytulanie skóry do skóry, to śmiało. W ten sposób pomagasz dziecku odpowiednio się rozwijać i budować wzajemną więź.