Gorączka u niemowlaka to dla każdego rodzica bardzo trudna sytuacja. Zwłaszcza, jeśli temperatura jest bardzo wysoka lub dziecko ma dopiero kilka dni. Zwykle jest oznaką toczącej się infekcji i często towarzyszą jej objawy chorobowe, takie jak katar, kaszel, brak apetytu, czy biegunka. W tym artykule dowiecie się, co może powodować gorączkę u małych dzieci, a także jak sobie z tym porazić.
Gorączka u niemowlaka może mieć zupełnie błahą przyczynę lub być oznaką rozwoju poważniejszej choroby. Czasami może być skutkiem silnych emocji, a także przegrzania lub przemęczenia. Nieco gorsza sytuacja występuje, gdy gorączka u niemowlaka jest następstwem infekcji bakteryjnej lub wirusowej. Warto jednak pamiętać, że każdy rodzaj podwyższonej temperatury ciała, który utrzymuje się przez 2-3 dni, zawsze powinien być skonsultowany z lekarzem pediatrą.
Gorączka u niemowlaka – Najczęstsze przyczyny
Gorączka nie jest chorobą, natomiast jest uznawana za jeden z objawów choroby. Wysoka temperatura oznacza, że organizm walczy z chorobą, a układ odpornościowy działa. Jeśli u dziecka występuje gorączka, to w większości przypadków oznacza, że organizm wykrył i zwalcza przeziębienie lub inną infekcję wirusową. Chociaż poniższe choroby są mniej prawdopodobne u niemowląt, to również mogą powodować wysoką temperaturę:
- zapalenie płuc,
- zakażenie dróg moczowych,
- zakażenie ucha,
- bakteryjne zakażenie krwi,
- zapalenie opon mózgowych.
Inne przyczyny wysokiej temperatury u niemowląt zazwyczaj to:
- reakcja na szczepienie,
- ząbkowanie,
- przegrzanie spowodowane zbyt ciepłym ubraniem lub zbyt długim przebywaniem w upale.
Jakie są objawy gorączki u niemowlaka?
Jednym z najczęstszych objawów wysokiej temperatury ciała u niemowlaka jest ciepłe czoło. Nie mniej jednak, jeśli czoło u dziecka nie jest gorące, to wcale nie musi oznaczać, że nie ma ono gorączki. W tym czasie dziecko może być również bardziej marudne i pobudzone.
Inne objawy , które może powodować gorączka u niemowlaka to najczęściej:
- słaby sen dziecka,
- brak apetytu i jedzenie niewielkiej ilości pokarmów,
- brak zainteresowania zabawą,
- mniejsza aktywność, a nawet ospałość,
- konwulsja lub drgawki.
Jak zmierzyć temperaturą u małego dziecka?
Temperaturę u dziecka można zmierzyć na kilka różnych sposobów:
- przez odbyt (doodbytniczo),
- przez usta (doustnie),
- przez ucho,
- przez pachę (pod pachą),
- na skroni.
Wiele poważnych źródeł zaleca stosowanie u dzieci wyłącznie cyfrowych termometrów do pomiaru gorączki. Nie należy używać termometrów rtęciowych, ponieważ stwarzają ryzyko narażenia na zatrucie w przypadku pęknięcia termometru.
Termometry doodbytnicze najdokładniej wskazują temperaturę i są najłatwiej akceptowane przez dzieci. Zazwyczaj niemowlęta nie są w stanie trzymać termometru w ustach w jednym miejscu. Natomiast odczyt z termometru dousznego, skroniowego lub tego pod pachami nie jest już tak dokładny.
Zanim włoży się termometr do odbytu, najpierw należy się upewnić, że termometr jest czysty. Należy umyć go ciepłą wodą z mydłem lub przetrzeć wacikiem z alkoholem. Dziecko trzeba położyć na brzuchu lub na plecach z nóżkami ugiętymi w stronę klatki piersiowej. Końcówkę termometru nasmarować wazeliną, po czym delikatnie włożyć termometr do odbytu na głębokość około 2,5 cm. Cyfrowy termometr należy trzymać około dwóch minut, do momentu, kiedy usłyszy się sygnał. Po tym czasie należy wyjąć termometr i odczytać temperaturę.
Jaka temperatura wskazuje, że niemowlak ma gorączkę?
Przyjmuje się najczęściej, że normalna temperatura u dziecka wynosi od 36,1 do 37,9ºC. Większość lekarzy uważa, że temperatura w odbycie wynosi 38ºC lub więcej w czasie występowania gorączki u dziecka.
Kiedy należy udać się do lekarza?
Zgodnie z najczęściej spotykanymi zaleceniami, do lekarza należy udać się w momencie, kiedy dziecko:
- ma mniej niż 3 miesiące i ma gorączkę. W przypadku kiedy dziecko ma mniej niż 2 miesiące i ma gorączkę, to uznawane jest to za względnie nagły przypadek. W tej sytuacji należy natychmiast szukać pomocy lekarza.
- dziecko jest ospałe i nie reaguje właściwie,
- niemowlak ma problemy z oddychaniem lub jedzeniem,
- dziecko jest bardzo wybredne, nerwowe lub trudne do uspokojenia,
- występuje wysypka.
- niemowlę wykazuje oznaki odwodnienia, takie jak mniej mokra pielucha, suchość w ustach, czy też brak łez w czasie płaczu lub zapadnięty punkt ciemieniowy na głowie.
- dziecko ma ataki dreszczy.
Lekarz może mieć problem z ustaleniem, czy noworodek ma prostą infekcję, na przykład przeziębienie, czy też poważną infekcję, jak na przykład zapalenie płuc czy zapalenie opon mózgowych. Dlatego właśnie czasami lekarze zalecają wykonanie specjalistycznych badań takich jak badanie krwi czy moczu lub też prześwietlenie klatki piersiowej, czy nawet nakłucie lędźwiowe. Ma to na celu ustalenie dokładnej przyczyny gorączki niemowlęcej oraz odszukanie poważniejszych zakażeń u małych dzieci.
Co należy zrobić, jeśli małe dziecko ma gorączkę?
Jeśli dziecko ma mniej niż miesiąc i ma gorączkę, to natychmiast należy skontaktować się z lekarzem pediatrą. W przypadku starszych dzieci warto skorzystać najpierw z tych wskazówek:
- wykąpać dziecko w letniej wodzie – przed włożeniem dziecka do wody należy na swoim nadgarstku sprawdzić temperaturę cieczy,
- ubrać dziecko w lekką warstwę odzieży,
- należy podać dziecku wystarczającą ilość płynów, by uniknąć odwodnienia. W zależności do wieku dziecka powinno to być mleko matki, mleko modyfikowane, lub też woda z roztworem elektrolitów. W celu ustalenie odpowiedniego płynu należy skontaktować się z lekarzem lub położną. Odwodnione dziecko może mieć mniej mokre pieluchy, płacz bez łez lub też suchość w ustach.
- Jeśli dziecko ma więcej niż sześć miesięcy, a lekarz to zaleci, można podać ibuprofen. Nigdy nie należy podawać dzieciom aspiryny na gorączkę, a to dlatego, że istnieje niewielkie ryzyko potencjalnie niebezpiecznego stanu zwanego zespołem Reye’a. Dzieciom poniżej szóstego miesiąca życia nie należy podawać żadnych leków zawierających ibuprofen. Przed podaniem dziecku leku zmniejszającego gorączkę należy zapytać lekarza o dawkę oraz dokładnie przeczytać ulotkę lub treść na opakowaniu lekarstwa.
Jeśli rodziców martwi gorączka dziecka, zawsze powinni zadzwonić do swojego lekarza pediatry i zapytać o poradę oraz plan działania.
