Trądzik niemowlęcy jest częstym, ale zwykle przejściowym problemem dermatologicznym, który może rozwijać się zarówno na twarzy, jak i innych częściach ciała dziecka. Powoduje małe, czerwone lub białe guzki i pryszcze. Statystycznie, częściej występuje u chłopców. W prawie wszystkich przypadkach trądzik niemowlęcy ustępuje samoistnie, bez zastosowania leczenia. W niniejszym artykule przybliżamy informacje o jego objawach, przyczynach i sposobach leczenia.
Trądzik niemowlęcy znany jest również jako acne neonatorum lub trądzik noworodkowy i występuje nawet u ok. 20% nowo narodzonych dzieci. Trądzik niemowlęcy różni się od trądziku dziecięcego tym, że nie pojawiają się przy nim otwarte pory lub zaskórniki. Trądzik dziecięcy może również objawiać się poprzez torbiele lub guzki. W rzadkich przypadkach i bez leczenia może pozostawić blizny.
Trądzik niemowlęcy zdarza się tylko w pierwszych miesiącach życia dziecka i może trwać do 2 roku życia. Trądzik dziecięcy występuje znacznie rzadziej niż trądzik niemowlęcy.
Co powoduje trądzik niemowlęcy?
Nie jest jasne, z jakiego powodu rozwijać się może trądzik niemowlęcy. Niektórzy badacze uważają, że jest to spowodowane hormonami matczynymi lub niemowlęcymi. Wiadomo bowiem, że noworodki po urodzeniu posiadają znaczne ilości hormonów, które pozyskały od swoim matek, również w próżniejszym okresie, podczas karmienia piersią. Teoria ta nie jest jednak do końca potwierdzona. Często jednak ten rodzaj trądziku ustępuje, po odstawieniu dziecka od karmienia piersią.
Jakie są objawy trądziku niemowlęcego?
Podobnie jak trądzik u nastolatków i dorosłych, trądzik noworodkowy zwykle pojawia się jako czerwone krosty lub pryszcze. Mogą również rozwijać się w białe krosty i czerwonawą skórę.
Niemowlęta mogą rozwinąć trądzik w dowolnym miejscu na twarzy, ale najczęściej występuje na policzkach. Niektóre dzieci mogą doświadczać zmian skórnych na górnej części pleców lub szyi.
Trądzik może stać się bardziej wyraźny, jeśli dziecko jest niespokojne lub płacze. Szorstkie tkaniny mogą podrażniać trądzik, podobnie jak wymioty lub ślina, która pozostaje na twarzy.
Trądzik niemowlęcy może czasami występować przy urodzeniu. Ale w większości przypadków rozwija się w ciągu dwóch do czterech tygodni po urodzeniu. Zazwyczaj utrzymuje się kilka dni lub tygodni, choć niektóre przypadki mogą trwać kilkanaście miesięcy.
Jakie warunki mogą przypominać trądzik niemowlęcy?
Istnieje co najmniej kilka zmian skórnych, które przypominają trądzik niemowlęcy. Niestety nie wszystkie są równie niegroźne i mało uciążliwe. Do najczęściej występujących bez wątpienia należy wyprysk, rumień zakaźny i potówki.
Wyprysk
Wyprysk, znany również jako egzema, zwykle pojawia się jako czerwone guzy na twarzy. Może również pojawić się na kolanach i łokciach, gdy dziecko bardziej dorasta. Wyprysk może zostać zainfekowany i stać się żółtawy i stwardniały. Może się pogorszyć, gdy dziecko zacznie się czołgać i drapać kolana oraz łokcie. Zazwyczaj lekarzowi łatwo jest odróżnić trądzik niemowlęcy od wyprysku.
Najczęstszym rodzajem egzemy jest atopowe zapalenie skóry. Wyprysk łojotokowy jest chorobą najczęściej mylnie identyfikowaną jako trądzik niemowlęcy. Jest również znany jako łojotokowe zapalenie skóry i ciemieniucha.
Wyprysk możne być leczony preparatami dostępnymi bez recepty, a czasem również za pomocą przepisanych przez lekarza łagodnych leków. W największym jednak stopniu należy jednak postarać się o usunięcie alergenów pokarmowych z domu i codzienne podawać dziecku probiotyki.
Rumień toksyczny
Rumień toksyczny to kolejna częsta choroba skóry, która może wyglądać jak wysypka, drobne guzy lub czerwone plamy. Najczęściej pojawia się na twarzy, klatce piersiowej lub kończynach dziecka, w ciągu pierwszych kilku dni po urodzeniu. Jest raczej nieszkodliwy i zwykle znika w niecały tydzień po urodzeniu.
Potówki
Potówki to najczęściej małe, białe guzki, które mogą rozwijać się na twarzy dziecka lub innych częściach ciała. Występują, najczęściej z powodu przegrzania dziecka, spowodowanego zbyt ciepłym ubiorem, narażeniem na działanie intensywnych źródeł ciepła lub brakiem wentylacji skóry.
Potówki u niemowlaka nie są związane z trądzikiem niemowlęcym i nie wymagają leczenia. Podstawowym środkiem działania jest dbanie o właściwą temperaturę ciała dziecka i dbanie o skórę.
Jak leczy się trądzik niemowlęcy?
Trądzik niemowlęcy zwykle samoistnie znika bez stosowania leczenia.
Niektóre dzieci przechodzą taki trądzik, który utrzymuje się przez miesiące zamiast tygodni. Aby szybciej wyleczyć tę upartą postać trądziku noworodkowego, pediatra może przepisać krem lub maść leczniczą, która pomaga usunąć zmiany skórne.
Nie zaleca się stosowania środków OTC na trądzik, płynów do mycia twarzy ani balsamów. Skóra dziecka jest bardzo wrażliwa w tym młodym wieku i mogą one pogorszyć stan skóry lub spowodować dodatkowe jej podrażnienie skóry. Warto stosować się do ścisłych zaleceń lekarza.
Czy zabiegi domowe na trądzik niemowlęcy mogą być pomocne?
Podczas oczekiwania na samoistne ustąpienie trądziku u małego dziecka można zrobić kilka rzeczy, aby skóra była jak najbardziej zadbana.
1. Utrzymuj twarz dziecka w czystości
Codziennie myj twarz dziecka ciepłą wodą. Czas na kąpiel to świetny moment, aby to zrobić. Nie musisz nawet używać niczego oprócz wody, ale jeśli chcesz, poszukaj łagodnego środka do mycia dla małych dzieci. Nie wahaj się poprosić pediatry o rekomendacje. Warto pamiętać, że produkty bezzapachowe najmniej podrażniają skórę dziecka.
2. Unikaj zbyt silnych produktów
Produkty z retinoidami, które są oparte na działaniu witaminy A lub erytromycyny, są powszechnie stosowane w przypadku trądziku u dorosłych. Jednak zwykle nie są zalecane dla dzieci. Nie należy również stosować żadnych perfumowanych mydeł, płynów do kąpieli ani innych środków zawierających nadmierne ilości chemikaliów. Balsamy i kremy do pielęgnacji skóry mogą zaszkodzić skórze dziecka i pogorszyć trądzik u noworodka.
3. Dbaj o prawidłową temperaturę otoczenia dziecka
Wielu specjalistów uważa, że przegrzanie dziecka może nasilać objawy trądziku u niemowlaka. Dlatego ważne jest, by dziecko ubierane było odpowiednio do panujących warunków otoczenia, a także unikało narażenia na działanie intensywnych źródeł ciepła, takich jak kaloryfery czy słońce.
4. Nie szoruj skóry
Szorowanie skóry ręcznikiem może dodatkowo pogorszyć jej kondycję. Zamiast tego delikatnie ścieraj twarz delikatnym materiałem, stosując okrężne ruchy. Po umyciu, zawsze pozostawiaj twarz dziecka w suchości.
5. Nie drażnij skóry dziecka
Unikaj szczypania lub tarcia trądziku. Mogą one podrażnić skórę Twojego dziecka, co skutkować może jeszcze większymi objawami problemu.
6. Bądź cierpliwa
Trądzik u małych dzieci jest zwykle nieszkodliwy. Jeśli nie powoduje on swędzenia i bólu, nie powinien stanowić większego problemu. Najczęściej zakłada się, że problem ten powinien szybko rozwiązać się samodzielnie.
Kiedy należy pójść do lekarza?
Nie ma sprawdzonych i ustalonych procedur leczenia trądziku niemowlęcego. Jeśli jednak martwisz się tym, warto skonsultować się z pediatrą. Wizyta kontrolna to doskonała okazja, aby zadać pytania dotyczące trądziku u dziecka i omówić wszelkie inne problemy, które mogą wpływać na zdrowie dziecka.
Natychmiast skontaktuj się z lekarzem, jeśli trądzik Twojego dziecka spowoduje zaskórniki, guzy wypełnione ropą lub stan zapalny. Ból lub dyskomfort powinny również skłaniać do wizyty u lekarza.
Jeśli trądzik Twojego dziecka nie ustąpi po kilku miesiącach leczenia w domu, lekarz może zalecić stosowanie 2,5%-owego balsamu z nadtlenkiem benzoilu.
W rzadkich przypadkach może również przepisać antybiotyk, taki jak erytromycyna lub izotretynoina, aby Twoje dziecko nie miało trwałych blizn. W przypadku niemowląt jest to zwykle konieczne tylko w przypadku ciężkiego trądziku spowodowanego jakimś podstawowym stanem chorobowym.
Trądzik niemowlęcy nie ma tendencji do nawrotów, jednak dobrze byłoby obserwować, jeśli dziecko zacznie mieć problemy z trądzikiem przed okresem dojrzewania. W takim przypadku warto udać się do lekarza, ponieważ może to być oznaką jakiegoś głębszego problemu.
Co jeszcze trzeba wiedzieć?
Niektóre rzadkie stany mogą powodować, że trądzik nie reaguje na leczenie domowe. Warunki te obejmują nowotwory, zaburzenia pracy nadnerczy, wrodzony przerost nadnerczy (CaH) i inne schorzenia związane z działaniem układu hormonalnego.
Jeśli masz córeczkę, która zaczyna wykazywać oznaki hiperandrogenizmu, poproś lekarza o przeprowadzenie odpowiednich badań. Objawy mogą obejmować przerost włosów na twarzy lub bardzo tłustą skórę.
Źródła:
